Yaygın bir konu olan yirmilik diş ameliyatı lokal anestezi altında yapılan ve yaklaşık 20 dakikada tamamlanan bir operasyondur. Hastanede kalmayı gerektirmez ve kişi bir gün sonra işine dönebilir. Bu operasyon hakkında genel bilgiler vermeden önce dişler hakkında kısaca bilgilendirme yapmak okuyucu açısından yararlı olacaktır.
Yirmilik Dişin Görevi
İnsanın en önemli ihtiyaçlarından olan beslenme ağızda dişlerle başlamaktadır. Besinler ilk anda dişler yardımıyla kaba parçalanmaya uğrar. Böylece mide ve bağırsaklar sindirimi daha rahat yaparlar. Ek olarak diş yapısı konuşmayı ve fiziksel görünümü de etkiler. Çene yapısı içinde böylesi çok fonksiyonluluğa sahip olan ve doğumla birlikte şekillenmeye başlayan dişler insan vücudunda evrime bağlı olarak değişim göstermiştir.
Çağlar boyu kalıtımsal biçimde aktarılan diş yapısı gıdalara daha rahat ulaşma sağlanınca farklılığa uğramıştır. Artık gıdalarını pişirebilen insanoğlu için baskı uygulayıcı dişlere gerek kalmamıştır. 20’lik dişler atıl duruma düşen ve çene yapısı içinde kalıp ağız içine çıkış yapamayan dişler arasındadır. Onlara yönelik 20’lik diş ameliyatı yapılmaktadır.
20’lik Diş Ne Demektir?
Bebeklerde süt dişleri olarak başlayan süreç ana dişlere doğru ilerleyerek devam eder. Yirmilik dişler bu ilerleyiş içindeki son adımdır. Her insanın 18 ile 30 yaşları arasında bu dişlerden çıkardığı bilinmektedir.
Toplam sayısı dört olan bu dişlerin tamamı veya birkaç tanesi insanların yüzde sekseninde çene kemiğine gömülü vaziyette kalır, ağız içine ilerleyemez. Aslında diğer dişlerden yapı farkları yoktur. Diğer dişlerin nerede çıkacağı bellidir ama yirmilik dişler evrim sürecinde çene yapısında çıkacakları alanı kaybetmişlerdir.
Bu yüzden diğer dişleri zorlarlar veya onlara yön değiştirtirler. Sonuçta çene yapısına zarar verir hale gelebilirler, çekilmeleri kalmalarından daha iyidir. Sebep olacakları zararlar yirmilik diş ameliyatı yapılmasıyla önlenmektedir.
Yirmilik Dişler Neden Çekilir?
Dişler kolay yıpranmayan ama yıpranınca da kolayca tamir olmayan yapıdadır. 20’lik dişler ise çene yapısına uyum sağlayamayacak olan dişlerdir. Çıkmasalar bile gömülü oldukları diş etinde yıpranmaya veya enfeksiyonlara neden olabilirler, ayrıca, bahsedildiği gibi, diğer dişler üzerinde yanal baskı yaratacaklardır.
Özellikle azı dişlerinde ağrı oluşuyorsa yirmilik diş çekilir. Eğer kişiye bir protez uygulaması yapılacaksa da yirmilik diş çekilir. Çene kemiğinde kist oluşması da yirmilik dişlerin çekilme nedenleri içindedir. Kistin temizlenmesi için bu müdahale yapılacaktır. Fonksiyonel bozukluk yaratan bu dişler yirmilik diş ameliyatı ile alınmaktadırlar.
Yirmilik Diş Ameliyatı Nasıl Yapılmaktadır?
Bu dişlerin çekilmesi bir kerede yapılmaz. Her ne kadar adı ameliyat olsa bile bu operasyon bir ameliyathanede de yapılmaz. Steril hale getirilmiş bir diş kliniği odasında, dişçi koltuğu üzerinde yapılır. Fakat bu kez uygulamayı yürüten diş hekimi değil, çene cerrahıdır.
Hastanın dişlerinde gerekli uyuşturma işlemleri enfeksiyon yoluyla yapıldıktan sonra hastanın kendini daha rahat hissetmesi için yüzü bir bezle örtülür. Bu aynı zamanda kökü ile birlikte ve belki de birkaç parçada alınacak dişin parçalarının hastanın yüzüne sıçramaması içindir. Bu operasyonun amacı çene kemiğine gömülü halde olan yirmilik dişin duruş açısına göre çıkartılmasını sağlamaktır.
Dişin üzerini kapatan diş eti dokusu neşterle yarılır, önce dişin üst bölümü alınır. Sonrasında dişin kökü de uygun aletler yardımıyla yerinden sökülüp alınacaktır. Hasta bu sırada hiçbir acı hissetmez. Bazen kök alınırken cerrah trafından kuvvet uygulanacağı için baskı duyulabilir. Sonrasında diş etindeki kesi dikilir. Hasta bir süre koltukta dinlenir.
Bu sırada ona birer dakika arayla yaklaşık on kere buzlu kompres uygulanır. Diş hekimi bu hastaya ağrı, antibiyotik ve gargaradan oluşan reçetesini yazacaktır. İnsanı ürperten bir uygulama olsa bile yirmilik diş ameliyatı günümüz çene cerrahisi içinde artık çok bilinen ve yapılan bir işlem haline gelmiştir.
Operasyon Öncesi Yapılanlar
Operasyonların sayısı çekilecek yirmilik dişlerin sayısına bağlıdır. Her operasyon arasında yaklaşık bir buçuk aylık bir süre bırakılır. Yirmilik dişlerin durumunu ve nasıl çekileceğini hastanın panoramik diş filmi belirler. Yapılacak uygulamalar standart olduğu için fazladan bir planlamaya gerek yoktur. Hastanın tansiyon ve kan değerlerinin belirlenmesinden başka bir işleme ihtiyaç duyulmaz. Önce hangi dişin alınacağı dişin gömülü olduğu pozisyona (tam gömülü veya yarı gömülü) bağlı olarak kararlaştırılmaktadır. Hasta kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsa ön ameliyat randevusunda bunu belirtmeli ve söylenen günde, ameliyattan önce bırakmalıdır.
20’lik Diş Ameliyatı Sonrası Yapılması Gerekenler
Hastanın ameliyattan bir saat önce gelmesi yeterli olduğu gibi 20’lik diş ameliyatı sonrası uzun süre klinikte kalmasına da gerek yoktur. Aynı gün taburcu edilebilir. Bu süreçte stesli olmamak her açıdan yararlı olacaktır. Anestezi etkisi geçtikçe hasta ağrı duymaya başlayabilir ama buz uygulaması ve güçlü ağrı kesiciler ona yardımcı olacaktır. Bu ağrı kesiciler belirtilen dozda ve zamanda alınmalıdır.
Ameliyattan sonra kanamaya karşı diş etine tampon konulur. Hafif kanamalar normaldir. Fakat tampon sürekli hareket ettirilir veya sürekli değiştirilirse kan pıhtısı tabakası yerinden oynar ve kanama başlayabilir. Dikişlerin iyileşmesini sağlayacak ana unsurda da zaten oluşan bu pıhtıdır. Tampon bir saat kadar oynatılmadan ağızda kalır. Sonraki üç saat içinde de ağıza hiçbir şey alınmaz. Ağızdaki uyuşukluk hissinin çok yaşanan bir etkisi daha vardır. Bu süre zarfında dil veya yanak içi ısırılmaz.
Uyuşukluk geçtiği zaman ısırılan bölge çok acıyabilir. yirmilik diş ameliyatı olunduğu gün ısırılmaya gerek olmayan sıvı gıdalarla beslenme verilen öğütler içindedir. Alkol ve sigaraysa üç gün süreyle kesinlikle kullanılmayacaktır.
20’lik Dişlerin Çekilmesi Gerekli midir?
Sorun oluşturmasalar dahi yaratacakları baskıdan ötürü diş yapısını zorlayan yirmilik dişler çekilmelidir.
Ağızda Kaç Adet 20’lik Diş Vardır?
Alt ve üst çenede, sağ ve solda ikişer adetten toplam dört tane yirmilik diş ağzımızda bulunmaktadır. Bazı insanlarda hiç görülmeyebilir.
20’lik Dişlerin Normal Diş Çekiminden Farkı Nedir?
Normal dişin büyük kısmı dışardadır, kök kısmı çene etindedir. Yirmilik dişlerin ise neredeyse tamamı gömülü vaziyettedir. Bu yüzden müdahale çene cerrahı tarafından yapılır ve diş parçalanarak alınır. Normal diş çekimlerini ise diş hekimleri gerçekleştirmektedir.
20’lik Diş Çekim Fiyatları Nedir?
SGK kapsamında olan yirmilik diş ameliyatı fiyatı resmi diş polikliniklerinde ücresiz yapılmaktadır. Türk Diş Hekimleri Birliği tarafından bu konuda sabit fiyat politikası uygulanmaktadır. Operasyonun kısa süreli oluşu fiyatları gayet makul düzeyde tutmaktadır.
20’lik Dişlerin Çekilmesi Yüz Yapısını Değiştirir mi?
Alınmadıkları zaman diş etlerinde hafif şişliğe neden olan yirmilik dişler çekildiğinde çene veya yüz yapısında bir değişiklik oluşmaz. Ayrıca dişler daha düzgün bir yapıda olacak, sağa veya sola doğru eğilmeyeceklerdir.
20’lik Dişler Çekilince Konuşma Bozulur mu?
Aksine bir durum olarak bu dişler çekilmeden önce ön dişler baskı altında olduğu için kişi S ile Ş harflerini tam söyleyemeyebilir. Ameliyat sonrasında geçecek birkaç gün içinde de ufak konuşma zorlukları yaşanabilir. Fakat yirmilik diş ameliyatı sonrası konuşma eskiye göre çok daha rahatlayacaktır.