Vazektomi ameliyatı çocuk sahibi olmak istemeyen erkeklerin tohum kanallarının bağlanması operasyonudur. Cinsel hayatı etkilemeyen ve çocuk sahibi olma konusunda kesinlikle isteksiz olan çiftler bu operasyonu yaptırmaktadır. Günümüz koşullarında son derece basit ve kısa süreli bir ameliyat olan vazektomi, lokal anestezi ile yapılarak, 1-2 saatlik hastanede kalışla tamamlanan bir ameliyattır. Kişide kişiye değişen tedavi süreçlerinde ortalama zaman dilimi 15 dakika kadardır.
Vazektomi Ameliyatı Nedir?
Dünya genelinde uygulanan bu operasyon "gönüllü sterilizasyon" ya da "cerrahi sterilizasyon" olarak adlandırılır. Birçok erkek operasyonun cinsel güce etki edeceğini düşünür. Ancak bu düşüncenin gerçeklikle ilgisi yoktur. Hastanın cinsel performansında bir değişiklik olmaz. Hasta yine boşalır ve cinsel aktivitesine devam eder. Ameliyat sonucunda sadece spor üretimi kanaldan geçerek dölleme sağlamaz. Başarılı operasyonlar gerçekleştirmek isteyenler için ameliyat sonrası sperm sayımı yapılır.
Devlet hastanelerinde nadiren yapılan operasyon SGK kapsamında olmadığı için hastanın masrafları karşılayacak maddi gücünün olmasını sağlar. Birçok özel hastanede operasyon başarıyla gerçekleştirilmektedir.
Vazektomi Öncesi
Çocuk sahibi olmak istemeyen erkekler, eşlerinin de onayıyla vazektomi operasyonu yaptırmaya karar verdiklerinde, iyi düşünülmesi gerekir. Gerekirse psikolojik destek alınarak ilerlenen süreçte geri dönüş olmayacağı bilinmelidir. Hastaların sperm dondurma yaptırmaları bir avantaj olabilir. Aynı zamanda çocuk sayısı fazla olan çiftlerde kesin bir korunma sağlanması için erkeğin sperm sayısının kontrol edilmesi gerekir. Sperm sayımı ameliyatan 3 ay sonra yine tekrarlanır. Böylece sayı sıfıra indiğinde operasyon başarıya ulaşacaktır.
Ameliyat öncesi genel sağlık kontrolünün yanı sıra idrar ve kan tetkikleri de yapılır. Tetkiklerin sonucu değerlendirilirlen hasta bilgilendirilir. Hastanın lokal anestezi altında opere edileceği ve ayakta tedavi yapılacağı konusunda bilgilendirme yapılması gerekir. Operasyon kalıcı bir kısırlık sağlar. Bu yüzden belirli bir yaş üzerindeki hastalara uygulanır.
Vazektomi Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Erkeğin testislerinin olduğu derinin lokal olarak uyuşturulması sonucu mini bir kesi yapılarak tohum kanallarına girilir. Kanalların bağlanması ve kesilmesi sonucu herhangi bir iz kalmadan gerçekleşir. Vazektomi ameliyatı yaptıran biri için geri dönüş yoktur. Bu yüzden çok iyi karar verilmesi ve psikolojik destek alarak yaptırılması gerekir. Kalıcı bir doğum kontrol yöntemi olduğu için geri dönüşü olmaz. Pahalı bir operasyondur ve sigorta tarafından karşılanmaz. Genelde çok sayıda çocuk sahibi olan ailelerde erkeğin hamile bırakmasını önlemek amacıyla yapılır.
Ameliyat, tohum kanallarını tıkadığı için gebeliğe neden olacak sperm de boşalma yoluyla yumurtaya ulaşamaz. Erkeğin ürettiği sperm vücut tarafından emilerek kadına ulaşamaz. Boşalma sıvısının içinde sperm yoktur. Gebelikten korunma oranı %99’dur. Cinsel performansı etkilemediği gibi kesin bir koruma yöntemi isteyenler en net sonucu alır.
Operasyon için öncelikle kan ve idrar tetkikleri yapılır. Hastanın genel muayenesinin yapılması sonrasında lokal anestezi konusunda bilgilendirme yapılır. Vazektomi ayakta yapılan bir operasyondur. Hastanın mutlaka kendini psikolojik olarak bu duruma hazırlaması gerekir.
Olası Komplikasyonlar ve Yan Etkiler
Vazektomi ameliyatında hasta yapılan işlemi görür. Operasyon ayakta yapıldığı için paniğe kapılma riski her zaman vardır. En önemli komplikasyonlarından biri, bağlama işleminin yeteri kadar yapılmamasıdır. Bu yüzden koruyuculuğu azalmaktadır.
Vazektominin bilinen bir yan etkisi yoktur. Hasta çok kısa sürede normal yaşamına dönebilir. Ancak en önemli problem, cinsel ilişkide koruyuculuk sağlamasına rağmen bulaşıcı hastalıklar konusunda koruyuculuk içermemesidir. Sadece gebelik üzerinde etkisi vardır. Çocuk sahibi olması sakıncalı olan kişiler rahatlıkla operasyonu yaptırabilir.
1980’lerde gerçekleştirilen bir araştırmayla operasyonun prostat kanserine neden olmadığı ortaya çıkmıştır. Yapılan araştırmalarda olasılık %0.6 oranında çıkmıştır. Klinik olarak değerlendirildiğinde bir risk oluşturmayan durum için erkeklerin rahat olmaları gerektiğini söyleyebiliyoruz.
Vazektomi Sonrası Gebelik
Vazektomi ameliyatı sonrası gebelik ihtimali %1’dir. Bu ihtimal dahilinde gebelik riski az da olsa vardır. Ayrıca vazektomi sonrası hamilelik ilk cinsel ilişkilerde mümkündür. Operasyondan sonraki 20 cinsel ilişkide hamilelik olasılığı yüksektir. Çünkü içerde kalan tohumlar boşalma sıvısına ulaşarak gebelik ihtimali yaratabilir. Vazektomi sonrası hamile kalan birçok kasın vardır. Bunun nedeni uygulamanın başarısız olması ve spermlerin sayısının sıfıra inmemesidir.
Vazektomi Ameliyatı Sonrası
Ameliyat sonrası ilk 3 aylık süreçte korunmasız cinsel ilişkiye girilmesi halinde hamilelik riski vardır. Bu konuda hekiminiz gerekli bilgilendirmeyi yapacaktır. Ameliyat kısa sürse de operasyon yapılan bölgeye darbe gelmemesi sağlanır. Ödem ve şişmelerin önlenmesi için buz kompresi yapılması gerekir. Hasta operasyondan sonra aynı gün evine dönebilir. Dar iç çamaşırı giyinmekten kaçınması gereken hastalar, bir hafta sonra cinsel ilişkiye girebilir. Ameliyattan 3 ay sonra menide sperm sayımı yapılır. Eğer sperm kalmamışsa operasyon başarılı olarak gerçeklemiş demektir.
Vazektomi ameliyatı sonrası yanma ve ağrı sıkça görülen yan etkiler arasındadır. Hassasiyet ve şişlikler için doktorunuzun reçete ettiği ilaçları mutlaka kullanmanız gerekir. 1 hafta sonra ağrı ve hassasiyet gibi aşırı duyarlılık reaksiyonları azalacaktır.
Vazektomi Kimler İçin Uygundur?
Çocuk sahibi olması sakıncalı olan kişiler vazektomi yaptırabilir. Ancak kararsız olanlar ve yaşı genç olanların bu konuda mutlaka detaylı düşünmesi gerekir. Bilinçsizce yapılan operasyon sonucunda istenen sonuçlar alınsa da çocuk sahibi olmak isteyenler için geri dönüş ihtimali çok azalır. Son derece maliyetli bir operasyon olduğu gibi geri dönüşü de oldukça pahalıdır. Vazektomi ameliyatı kararı veren hastaları hekimler detaylı olarak bilgilendirmekte ve tüm riskler hakkında uyarmaktadır. Eşlerin rızasının alındığı operasyonlarda rıza kağıdı olmadan işlem yapılmamaktadır.
Düzenli ve tek eşli bir birlikteliği olan, çocuk sahibi olmayı kesin olarak istemeyen erkekler vazektomi için uygundur. Hastanın deneyimli bir hekim tarafından opere edilmemesinin başarısızlıkla sonuçlanacağı göz önünde bulundurulmalıdır. Çünkü operasyon sonrası hamile kalan eş sayısı bir hayli fazladır.
Vazektomi Fiyatları
Vazektomi ameliyatlarının fiyatları 5 bin TL’den başlamaktadır. Hekim seçerken uzmanlığı ve vaka sayısı çok önemlidir. Yapılacak en ufak hata enfeksiyon ve kanamalara neden olabilir. Vazektominin geri dönüşü için yapılan operasyon çok daha pahalıdır. 20 bin TL’den başlayan fiyatlarla yapılan ameliyat ilk operasyondan çok zaman geçmeden yapılırsa geri dönüş başarılı sonuç verebilir. Ancak kesin olarak geri dönüşü sağlayan bir teknik denenmemiştir.
Erkekler İçin Doğum Kontrol Hapı
Vazektomi aşısı, operasyonun geri dönüşsüz olmasından çekinen erkekler için bir alternatif olmuştur. Erkekler için doğum kontrol hapı olarak duyurulan teknik, Hindistan’da geliştirilmiştir. Spermleri bloke eden ve 13 yıl koruma sağlayan iğneler gebeliğin önlenmesini sağlıyor. Sperm üretimini durduran bu tekniğin yan etkisi olmaması nedeniyle tercih edilebileceği tahmin ediliyor. Ancak aşı henüz aktif olarak kullanılmıyor ve piyasaya sürüldüğünde fiyatların yüksek olacağı tahmin ediliyor. Aşı ya da Chip gibi yöntemler, vazektomi operasyonuna alternatif olarak düşünülüyor.
Vazektomi Yapan Hastaneler
Ülkemizde birçok hastanede vazektomi ameliyatı yapılmaktadır. Ancak hastane değil hekim seçmek önemlidir. Profesörlük düzeyinde operasyon yapan Ürologlar birçok başarılı vazektomi ameliyatına imza atmıştır. Operasyonun maliyeti de yüksek olduğu için genelde anlaşmalı devlet hastaneleri ve özel hastanelerde operasyonun gerçekleştirilmesi mümkün olmaktadır.