Sinüs hastalıkları tıpta sinüzit olarak adlandırılıyor ve sinüzit ameliyatı da onlara yapılan cerrahi müdahale olarak adlandırılıyor. Yanak ve alın kısmından başka gözler arasında ve geniz bölgesinde olmak üzere insan vücudunda toplam beş çift sinüs bulunuyor. Bu hava boşlukları kafa ağırlığının azaltılması, burundan alınan havanın ısıtılması, enfeksiyonlardan koruma ve sesin yankılanması gibi görevleri yapıyorlar. Fakat yüz kemiklerinin içindeki bu hava kanalları iltihaplı doku ile dolduğu zaman ortaya sinüzit hastalığı çıkıyor. Çok yaygın olan bu hastalığı burun tıkanıklığı, geniz akıntısı, baş ağrısı, burun akıntısı ve koku almada duyulan güçlük gibi belirtileriyle birlikte yaşamayan pek yoktur.
Sinüslerin içindeki mukoza ile burun mukozası birbirini sürekli etkilediği için de günümüzde sinüzit yerine rinosinüzit de hastalığı tanımlamakta kullanılmaktadır. (Tıpta rino burundur.) Yapılan tedavilere yanıt vermeyen sinüs iltihaplanmaları ise sinüzit ameliyatı ile iyileştirilmektedir. Kronik yani sürekli bir hale gelen bu iltihaplanmanın kişinin yaşantısını ne kadar olumsuz etkileyebileceğini tahmin etmek güç değildir. Örneğin sürekli bir baş ağrısı ve nezle durumu yaşanmaktadır. Bu gibi yerleşmiş vakalarda operasyon gündeme gelmektedir. Üç aya kadar geçmeyen bu durum akut olarak sınıflandırılken bu süreyi aşanlar atık kronik sinüzit olarak görülmektedir. Bu sınıflamanın içine tekrarlayan sinüzit ve subakut sinüzit (akut ve kronik durumun birlikteliği) gibi diğer çeşitler eklenebilir.
Burun, Sinüsler ve Sağlıklı Yaşam
Genellikle estetik açıdan akla gelen burun aslında vücudumuzun kliması gibidir. Koku alma organı olarak görev üstlenmiştir ama aynı zamanda burun solunan havayı;
- Filtre eder,
- Tozlardan ve mikroplardan arındırır,
- Havayı ısıtıp vücut sıcaklığına getirir,
- Nemlendirir ve akciğerlere ideal havayı gönderir.
- Bütün bu işlemleri burun saniyeler içinde yapar. Bulunduğu ortamın kirliliğine, nemine ve sıcaklığına adapte olarak çalışır.
- Burun solunumu vücudun rahatça çalışması için gereklidir.
Sinüs neden tıkanır?
Burnun etrafındaki kemiklerin içindeki hava cepleri şeklinde tarif edilen sinüsler burunla birlikte günde yaklaşık yarım kilo kadar mukus salgılamaktadır. Üretilen bu mukus toz parçalarını, bakterileri ve havadaki diğer partikülleri süpürür ve yıkar. Sonrasında bu mukus boğaza süzülür ve yutulur. Bakteriler de mide asidi tarafından parçalanır. Bu herkes tarafından gayet normal görülür. Başlangıçta bezelye kadar olan sinüs boşlukları burnun içinden kafatası kemiklerine doğru yaş ilerledikçe büyür ve genişler ve adeta solunum sisteminin bir parçası olur. Sinüzit ameliyatı bu hava ceplerindeki tıkanıklığı açmak için yapılmaktadır.
Islak saç sinüzit yapar mı?
Hayatımızın merkezi haline gelen internette sinüzit hakkında pek çok metnin yer aldığı malumdur. Islak saç sinüzit yapıyor, tedavi edilmeyen sinüzit körlüğe yol açar, sinüzit ne zaman ameliyat edilir, ameliyat olanların yorumları, sinüzit ameliyatı hayatını kararttı gibi evham derecesi gittikçe artan bu yazılarda ayrıca sık sık bitkisel reçetelerden de bahsedilmektedir. Bu reçetelerin sadece destek olduğu, sinüzüt hakkındaki esas tedavinin KBB uzmanı hekimlerden geleceği unutulmamalıdır. Vücut sağlığı bir bütündür. Devamlı baş ağrısı yapan ve psikolojik çöküş yaratan sinüzit de toplumda çok yaygın olan bir hastalıktır ve adeta halk sağlığı sorunlarının bir parçasıdır. Ayrıca astım, alerjik rinit gibi hastalığı olanlarda sinüzitin görülmesi daha fazladır.
Sinüs Yokluğu Nedir?
Sinüsler insan vücudunun bir parçasıdır, iltihaplanmaları sinüzit hastalığıdır ama çok nadir olarak görülen bir durum da sinüslerin olmamasıdır. Herhangi bir iskelet anomalisi görülmeyen, sadece burun tıkanıklığı ve baş ağrısı ile başvuran bazı hastalarda sfenoid sinüsün olmadığı görüntüleme cihazları sayesinde çekilen tomografilerde ortaya çıkmaktadır. (Bu durumun tıptaki adı Sfenoid sinüs yokluğudur.) Bazı sendromlar yaratabilir, kesin tedavisi yoktur. Hasta diğer hayati bulguları normalse alerji takibine alınır ve takip altında tutulur. Fakat bu duruma çok seyrek rastlanır.
FESS Nedir?
Bu metinde bahsedilen endoskopik sinüs cerrahisi kavramı bazı metinlerde fonksiyonel endoskopik sinüs cerrahisi – FESS olarak da geçmektedir. Bu uygulamada kritik anatomik bölgeler, örneğin birbirine çok yakın olan dokular endoskopik cihazlarla elde edilen görüntüler yardımıyla monitörden izlenebilir hale gelmiş ve sinüzit ameliyatı kolaylaşmıştır.