Pankreas kanseri ameliyatı pankreas kanserinin cerrahi tedavi seçeneğidir. Kanser erken teşhis edildiğinde diğer organlara sıçramaması için ameliyat yapılır. Dolayısıyla her hasta için uygun bir seçenek değildir. Pankreasın çıkarılması hastaların yaşamlarına ekstra bir zorluk getirmemiştir. Tıp dünyasında organ kaybının en son tedavi seçeneği olmasına karşın diğer bölgeleri etkilememek açısından tercih edilmesi sık rastlanan bir durum değildir. Pankreas ameliyatı zor bir ameliyattır. Rehabilitasyon sürecinin uzun olması ve komplikasyon riskinin fazla olması hastalar için zorlu bir sürece işaret etmektedir. Genel cerrahi uzmanlarının ilgi alanına giren bu ameliyatlar günümüzde deneyim ve uzmanlık gerektiren boyuttadır. Pankreas kanseri olduğunu anlamakta zorlanan hastalar, birçok açıdan belirtilerin ne olduğunu keşfetmekte zorlanabilir.
Pankreas, birçok lenf ve kan damarının üzerinde olduğu için nüksetme ihtimali bir hayli fazladır. Bu yüzden hastaların tedavi edilmelerinin ardından 3 yıl sonra yine nüksetmesi sıkça karşılaşılan bir sorundur. Diyabeti olan hastaların ekstra dikkatli olmaları gerekmektedir.
Sayfa İçerikleri
Pankreas kanseri olduğunu anlayan hasta sayısı bir hayli azdır. Çünkü bu hastalığın belirtileri birçok mide ve sindirim sistemi bozukluğuyla karıştırılabilir. Hekim tarafından teşhis koyulmadan önce hastalar genelde benzer şikayetlerle hekime başvurmaktadır.
Tabi bu belirtiler birçok hastalıktan kaynaklı olabilir. Her belirti pankreas kanseri varlığını kanıtlamaz. Bu şikayetleri kronikleşen hastalar genel cerrahi uzmanına gittiğinde belirli tetkikler yapıldıktan sonra teşhis koyulur.
Günümüzdeki yöntemlerle pankreas kanseri ameliyatı farklı şekillerde yapılabilmektedir. İyileştirici ameliyat grubundan olan birçok teknik, hastanın yaşam kalitesini olumlu etkilemektedir. Genel olarak küratif ve palyatif ameliyat teknikleri uygulanarak hastanın yaşam süresi uzaması hedeflenir.
Küratif pankreas kanseri ameliyatı sorunlu bölgenin kazınıp alınması anlamına gelir. Hiçbir doku kalmadan alınan pankreas ameliyatı hastaların %20’si için uygundur Küratif yöntemde, Whipple yöntemi adı verilen teknik 1930’lardan beri kullanılmaktadır. Yeterli donanım ve deneyim gerektiren bu ameliyat tekniği zorludur. Uzmanlık gerektiren bu sürecin %10’undan ölümle sonuçlanan komplikasyonlar yaşanabilir. Distal pankreaktektomi adı verilen yöntem ise dalak ve pankreas kısmı ele alınarak tedavi edilir. Dalağın da alınmasını gerektiren bu ameliyattan sonra bazı aşılar yapılarak enfeksiyonların önüne geçilir. Total pankreaktektomi ise nadiren kullanılan bir yöntemdir. Hastanın sonraki yıllarda insülin ihtiyacı olacağından pankreas ve dalak tamamen alınır.
Palyatif teknik adını verdiğimiz yöntemde ise tümörün tamamının alınması mümkün olmadığında ameliyat yapılır. Ağrıları dindirmek ve semptomları hafifletmek için yapılan palyatif teknik çok tercih edilmez. Tümör büyüdükçe sarılık ve sindirim sistemi bozukluklarına ek olarak ağrılar da görülür. Bunu engellemek üzerine yapılan ameliyat tıkalı kanalı açmak üzere gerçekleşir. Endoskopiyle uygulanan bir diğer teknikte ise tıkalı safra kanalının açılması gerektiğinde bağlantı yönü yeniden düzenlenir.
Pankreas kanseri risk faktörleri, şeker hastalığı ve sigara kulanımıdır. Özellikle ilerleyen yaşlarda görülen bu kanser türünde birçok kişinin şeker hastası olduğu ve sigara kullandığı görülmektedir. Birçok kanser türünde olduğu gibi pankreas kanserinde değişik çeşitler vardır. Sıkça rastladığımız ekzokrin türü, öz suyun kanallarında ortaya çıktığı için kusma ve mide bulantısı gibi belirtiler sıkça görülür. Diğer tür ise endokrin pankreastır.
Yeniden nüksetme ihtimali fazla olan rezektabl pankreas kanseri ameliyatı öncesinde hastaya kemoterapi uygulanması gerekebilir. Bölgesel pankreasta daha kolay müdahale yapılması mümkün olur ve karaciğere sıçramadan ameliyat yapıldığında başarı oranı yükselir. Kan damarlarına sıçrama olmamışsa müdahale yapılabilir. Ancak sıçrama varsa tıkanık damarlar açılır.
Metastasik pankreas kanserinde ise artık karın ve karaciğere yayılım gösteren bir kanserden bahsedilir. Akciğer, kemikler ve diğer organlara sıçrayan kanser ölümcül olabilir. Cerrahi müdahale yapılmaz ve radyoterapi tedavisi de tek başına sonuç vermez.
Nükseden kanser türlerinde aynı yerde yeniden bir tümör görülebilir. Nüks kanser olarak ifade edilen bu kanser aynı yerde olabileceği gibi farklı organlara da sıçramış olabilir. Kanser türü cerrahi müdahaleye açıksa rezektabl, açık değilse anrezektabl olarak adlandırılır. Cerrahiye uygun olmayan hastalara midedeki sorunu giderecek ilaçlar ve kemoterapiler verilerek şikayetler azaltılır.
Tanılanan pankreas kanserinin tedavisini belirlemek için kaçıncı evrede olduğunun tespit edilmesi gerekir. PTC, ERCP, Biyopsi, Laparoskopi, MR, BT ve benzer tetkiklerle tanılanan hastalığın 5 evresi vardır. Bunlar:
Hangi durumda pankreas kanseri ameliyatı yapılacağı ise henüz belli değildir. Her hastanın durumuna göre tedavi sistemi farklılık göstermektedir.
Ameliyat dışı tedavi yöntemleri öncelikli olarak radyoterapi ve kemoterapi seçeneklerinin değerlendirilmesidir. Her iki tedavi de hastalığın genel seyrine göre değişen dozajlarda uygulanır. Kemoterapi kanserli hücreleri yok ederek tedavi gerçekleştirir. Bu durumda saç dökülmesi ve halsizlik gibi etkiler görülebilir. Son aşama ise cerrahi tedaviye uygun olan hastalarda pankreasın alınmasıdır. Ameliyat kararı verilmeden önce tüm seçenekler değerlendirilir ve ameliyattan sonraki süreç ele alınır.
Pankreas ameliyatından sonra yaşam süresi hastanın durumuna ve tedavi uygulanmasına göre değişmektedir. Hastalık yayıldığında hasta maksimum 6 ay yaşam süresine sahiptir. Ameliyat durumunda ise bu süre 5-10 yıl arasında değişmektedir. Erken teşhis ve tedavi her zaman önemlidir.
Pankreas kanserinde alternatif tıp birçok kişiye şifa olmuştur. Özellikle acı ot ve yanındaki birçok bitkisel ürün tedaviye olumlu etkiler katmaktadır. Çok sayıda hekimin de tavsiye ettiği bu ürünler hastanın psikolojisini ve bedensel sağlığını olumlu yönde etkileyebilmektedir.
Pankreas kanseri ve sigara ilişkisi üzerine çok sayıda çalışma yapılmıştır. Bu yüzden sigara kullanımı durdurulması ve risk faktörleri azaltılmalıdır. Ciddi bir hastalık olan ve her yaştan insanın karşılaşabileceği bu durum genelde geç fark edildiği için hastaların yaşam süreleri kısalmaktadır. Bu durum CA 19-9 ve CEA testlerinde net bir şekilde görüntülecektir.
Pankreas kanseri ameliyatı SGK tarafından karşılanmaktadır. Pankreas kanseri ameliyatı sosyal güvencesi olmayan hastalar için çok pahalı olabilir. Kemoterapi ilaçları ve diğer masraflar göz önünde bulundurulduğunda ameliyat ve tedavinin maliyeti 200 bin TL olabilir.