İnsan sağlığı açısından ilaçların oldukça önemli bir rolü bulunuyor. Sağlık sorunu yaşayanlar için uzman öneri ve tavsiyeleri doğrultusunda ilaç uygulanması gerçekleştiriliyor.
Bir kişinin ilaç alması durumunda ilacın vücutta uzun ve yararlı pek çok aşaması bulunuyor. İlaçların uygulanması, dağılımı/emilimi ve ilacın vücuttan atılması gibi 3 aşamadan oluşuyor. Çeşitli sağlık sorunları dolayısıyla farklı yollarla alınan ilacın vücuda girişinin ardından bu ilacın emilimi ve etkisini göstermesi için rolü bulunan etkenler devreye girerek ilaç emilimi gerçekleştirir.
İlacın Vücuttaki Yolculuğu
Günümüzde kullanılan tüm ilaçlar ya metabolize ediliyor ya da herhangi bir değişikliğe uğramadan vücuttan atılıyor. Metabolizma ise tüketilen ilaçların vücutta kimyasal yönden tepkimeye girdiği süreci oluşturuyor. İlacın vücuttan atılması süreci absorbsiyon, dağılım, metabolizma ve eliminasyon süreçlerinden oluşuyor. İnsanların vücutlarında bulunan ilacın vücuttan atılması süreci zaman ve şekil yönünden önemli değişiklikler gösterebiliyor.
İlaç Atılımı Etkenleri
İlacın vücuttan atılması süresince pek çok etken etkin rol oynaması nedeni ile günümüzde bu süreç herkes için farklı şekilde işleyebiliyor. İlacın vücuttan atılması sürecinde ilacın etken maddesi, yardımcı maddeleri, ilacın veriliş yolları (ağız yoluyla, gözden, burundan, vajinal, damar içine, kas içine), kişinin böbreklerinin çalışma performansı ve rahatsızlıkları, kişinin karaciğer metabolizmasına ve alkol tüketimi gibi dış etkenler kişiden kişiye önemli değişkenler yaratıyor. Alkol tüketimi ilaç kontrendike bir hal alacağından ilacın etkisini azaltır ve atılımını geciktirir.
Bu gibi etkenler dolayısı ile ilacın vücuttan atılması sürecinin kesin olarak belirlenebilmesi için kesinlikle kişiye özel olarak hareket edilmesi gerekiyor. İlacın vücuttan atımındaki başlıca atım yerlerinin başında böbrekler geliyor. Böbrekler özellikle suda çözünme özelliği bulunan ilaçların ve ilacın metabolitlerinin vücuttan atılması sürecinde son derece önemli bir rol üstleniyor.