Hidrosel ameliyatı, ameliyat gereken hastalar için etkin bir tedavi yöntemidir. Testis zarında sıvı birikmesi, su fıtığı gibi isimlerle adlandırılan bu hastalık çeşitli sebeplerden kaynaklanabilir. Ortalama 30-60 dakika arasında süren zaman dilimleri dahilinde uygulanan ameliyat, genel anestezi ile yapılır. 1 günlük hastanede yatış sonrası 2-4 gün içinde işe dönülebilir.
Ameliyatta genel anestezi hastanın ve hekimin konforu açısından öncelikli tercih edilir. Belden aşağısını uyuşturmak için uygulanan lokal anestezi, hastanın uyanık kalmasını sağlasa da konforlu olmuyor. Hastanın telaşlanması ve kısa sürecek bu operasyonun uzaması risklerine karşı genel anestezi tercih ediliyor.
Bebeklerde ve çocuklarda görülen bu tür sorunlar ilerleyen yıllarda bazen kendiliğinden düzelebildiği gibi, bazen düzelmeyebilir. Bu durum annelerin dikkati sonucu fark edilerek ortaya çıkmaktadır. Çocuklarda görülen bu durum için pediatrik üroloji branşından destek alınması gerekir. Çoğu zaman çocukluk döneminde şişkinlik aşırı olursa çocuk üroloji uzmanları tarafından ilgili operasyonlar yapılır.
Sayfa İçerikleri
Hidrosel, su tümörü adıyla bilinen bir testis hastalığıdır. Testisler bir zarla çevrilidir ve bu zar içinde sıvı toplanır. Bu sıvı miktarı olağandan fazla olursa, hidroselden bahsedilebilir. Normalde 1 ml sıvı bulunan testislerde 200 ml’ye kadar ısı birikmesi halinde hidrosel görülür. Normalde yenidoğanlarda %6’lık bir oranla göülen bu hastalık, her yaş grubundan erkekte görülür. Acı ve ağrı gibi belirtiler bulunmayan bu hastalık, tehlikeli değildir.
İki katmanlı zardan oluşan testislerin hareket etmesi için bu sıvının bulunması gerekir. Dış etkenlerden kaynaklanan darbelerden korunmak için skrotum içinde yer alırlar. Sabit bir oran olarak 0,5 ila 1 ml arasında salgılanan sıvı, emilim konusunda problemlerin yaşanması durumunda artış gösterebilir. Hidrosel ameliyatı da bu sıvının boşaltılmasından ibarettir.
Hidroselin kısırlığa neden olduğu vakalar sıkça görülür. Çoğu tedavi edilebilirken bir kısmı da çocukluk dönemindeki başarısız operasyonlar nedeniyle kronikleşmiştir. Her hastanın durumu kendine özgü değerlendirileceği için genelleme yapılması doğru değildir. Kolay bir cerrahi müdahale olmasına rağmen dikkat gerektiren hidrosel, en iyi şekilde tedavi edilerek kısırlık sorunun çözülmesini sağlar.
Erkeklerde testisler doğumdan önce kanaldan aşağı inerek kapanır. Ancak kapanmadığı durumlarda hidrosel meydana gelir. Hastalık her yaştan erkekte görülebilir. Sebebi ise net olarak bilinmemektedir. Testis tümörleri, travmatik durumlar ve lenfatik bozukluklar nedeniyle hidrosel meydana gelebilir. Hidroselin iki farklı çeşidi vardır. Bunların biri nonkominikan hidrosel, 14.haftadan sonra görülür. Normalde inmesi gereken testisler inmez ve kese kapanmaz. Bunun sonucunda hidrosel meydana gelir ve nonkominikan olarak bilinir.
Kominikan hidrosel ise testis kanalında uzanan kanalın kapanmamış olmasından kaynaklanır. Enfeksiyonlar ve tümörler bu duruma neden olur.
Hidrosel yavaş ilerleyen ve belirti vermeyen bir hastalık olarak kendini gösterir. Testislerde ağırlıkla kendini gösteren ve ilerleyen aşamalarda gözle görülür bir büyümeyle öne çıkan bu durum, testislerin gerilemesiyle son aşamalara gelir. Bu da yürüme bozukluklarına yol açar. Aynı zamanda dolaşım bozukluğuna neden olan bu durum, beslenme bozukluğunu da ortaya çıkararak kişinin yaşam kalitesini etkilemeye başlar.
Gebeliğin 14.haftası itibariyle gelişmeye başlayan testisler, alt karın bölgesine iner. Normal süreçte inmeyen testisler, şişlik yaratır. Bu da skrotumda şişliklere yol açar. Erkeklerin yaklaşık %6’sında görülen bu sorun, enfeksiyon ve dolaşım bozukluklarına da yol açabileceğinden kontrol altında tutulması gerekir. Bu durumda karın zarı tamamen açıktır. Komünikan olmayan tip hidrosellerde ise peritoneal sıvı skrotum içinde hapsolmuştur. Erişkin tipte görülen hidrosel ise erkeklerde 40 yaş ve üzerinde görülür. İltihabi hastalıklar ve tümörler nedeniyle görülebilir.
Bir erkekte hidrosel olup olmadığının anlaşılması yıllar sürebilir. Hastanın ilerleyen vakalarda ağrı ve kısırlık gibi şikayetlerinin bulunması bu riskin söz konusu olduğuna işaret edebilir. Hastanın teşhislendirilmesi için bazı testlerin yapılması gereki. Bu testler sonucu ameliyat kararı ve olası sonuçlar gündeme gelir.
Hidroselin tedavi yöntemleri arasında cerrahi olan ve cerrahi olmayan yöntemler hastaya göre seçilir. Elle yapılan muayene sonucu ortaya çıkan durum, diğer tetkiklerle birlikte değerlendirilir. İğne aspirasyonu hidrosel ameliyatı öncesi değerlendirilen bir durumdur. Testislerde biriken sıvıların çekilmesi için iğneler kullanılır. Ancak bu yöntem geçici bir çözümdür. Sıvı birikmesi tekrarlanabilir.
Ameliyat kesin bir çözüm sunar. Böylece hastanın yeniden sıvı birikmesi nedeniyle yaşayacağı olumsuz durumlar önlenmiş olur. Cerrahi ameliyat en kesin çözümü sunar. Ancak Türk hekimler tarafından geliştirilmiş yeni cerrahi teknikler de bulunmaktadır. Testis torbasının dışarı çıkarılıp çıkarılmaması sonucu ortaya çıkan bu uygulamalar hekimin deneyim ve tercihine göre değişmektedir.
Hidrosel problemi Üroloji tıp biliminin dahilinde tedavi ve teşhis edilmektedir. Hastalar Genel Cerrahi ve Üroloji bölümlerinde tedavilerini sürdürmektedir.
Hidroselin cerrahi tedavisi kesin bir çözümdür. Hastalığın yeniden tekrarlanmasını önler. Hayati önem taşıyan bir hastalık olmasa da bebekler ve genç erkeklerde küçük cerrahi kesilerle tedavi edilmesi oldukça kolaydır. İleri yaştaki hastalar ve genç hastalar için tedavi yöntemleri farklıdır. Hidrosel ameliyatı öncesinde hastaya elle muayene yapılır ve tetkikler sonucunda karar verilerek kişiye özel bir süreç planlanır.
Ameliyata hazırlık sürecinde hastaya teşhis koyulur. Yatış işlemleri başlatılı ve kan alınarak anestezi için uygun olup olmadığı tespit edilir. EKG çekimleri yapılarak, hastanın ameliyat için sonuçlarının uygun olması beklenir.
Ameliyat sürecinde hastaya genel anestezi yapılır. Genel anestezi altındaki hastanın iki testis torbasının ortasına kesi atılır. Deri katmanları açılarak sıvı boşalır. Sıvıdan alınan örnek patolojiye gönderilir. Son tabaka da açılır ve testislerde herhangi bir anomali olup olmadığı incelenir. Tümör ya da enfeksiyon gibi durumlar varsa, bunlara yönelik tedaviler uygulanır. Tunica vaginaliste bölgesinde anormallik varsa bunlar düzeltilir. Kendinden eriyen dikişler atıldığı için ameliyat sonrası iyileşme süreci oldukça kolaydır. Ameliyat aşamaları şu şekilde geçekleşiyor:
Basit ve risksiz bir operasyon olduğu için neredeyse tam teşekküllü hastanelerin tamamında yapılabilir. Uzmanın hastayı takip etmesi ve süreç hakkında etkileşimde kalması beklenir. Hastanede kalış süreci 1 gündür. Hastanın ameliyat sonrası 2 3 gün içinde işine dönmesi beklenir. Ağır komplikasyonlar görülme ihtimali oldukça düşüktür. Hidrosel ameliyatı sonrası beklenen bir yan etki yoktur. Kişilerin kronik rahatsızlığı varsa bunların etkisinden kaynaklanan sorunlar yaşanabilir.
İğne aspirasyonu yapılan hastalar için de durum aynıdır. İleri yaştaki hastalara bu yöntem uygulanır. Hidrosel tam olarak tedavi edilemese de sıvının tahliye edilmesi sağlanır. Estetik kaygılar nedeniyle yapılan bu operasyon, ağrı ve fıtık gibi durumlarında uygulanmaz.
Bu yöntem cerrahlar tarafından öncelikli olarak tercih edilmez. Çünkü tedavi ediciliği yoktur. Geçici olarak biriken sıvının boşalmasını sağlar. Cerrahi süreçte de çok ciddi bir komplikasyon riski olmadığı için hastaların yaşam standartlarını değiştiren bir etki söz konusu değildir. Ameliyatsız yöntemlerin kullanılması ve mevcut durumun kalıcı olarak çözülmesi için cerrahi müdahale şarttır.
Çocuklarda hidrosel problemi söz konusu olduğunda 2 yaşına kadar beklenir. Doğuştan olan bu durum genelde 1 yaşına kadar düzelir. Çocuk hareket kabiliyetini etkileyen durumlar için şişlik gibi sorunlar yaşayabilir. Bu durumda da tedavi yöntemi ameliyattır. Ancak ameliyat kararı her hasta için zorunlu değildir. Fıtık beraberinde görülebilen bu durum kusma gibi yan etkilere neden olabilir. Bu ameliyatla birlikte genelde sünnet de yapıldığı için çocuk için kolay bir süreç geçer.
Hidrosel ameliyatının yapıldığı bir çocukta vas deferens adı verilen kılcal bölümün hasar görmemesi son derece önemlidir. Bu bölge hasar görürse, kısırlık sorununa neden olabilir. Çocukken geçirilen hatalı ameliyatlar erişkin erkek kısırlığının temel nedeni olabilir.
Yetişkin hastaların %7’sinin varikosel ameliyatı da oldukları bilinmektedir. Varikosel, bilindiği üzere testislerdeki kanın toplardamarlarda varis hale gelerek kısırlık oluşturmasıdır. Testislerdeki kan akışının bozulması ve testesteron üretiminin durmasıyla sonuçlanan bu durum şişliklerle kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkiler. Çok fazla toksik maddeye maruz kalan kişilerde ve ciddi sağlık sorunu olmasa bile kısırlık şikayeti olan kişilere bu yönde tetkikler yapılabilir. Çoğu zaman birlikte seyreden bu iki hastalık, bilinçli hekimlerce kısa sürede tedavi edilerek hastanın şikayetlerini minimize eder.
Sperm hareketliliği devam ediyorsa ve hastanın durumu tedaviyle düzelecek haldeyse ilgili uzmanlık alanına sahip olan hekim beraberinde ameliyat yapılarak, problem çözülür. Ancak diğer hususlarda ek tedavi yöntemi denenebilir.
Yapılan bilimsel çalışmalar neticesinde hidrosel benzeri klinik semptomlar veren kolon kanseri türleri de bulunmaktadır. İlk etapta hidrosel olarak kendini gösteren ancak kitle lezyonlarının ameliyat sırasında ortaya çıktığı vakalar da vardır. Klinik incelemeye alınarak teşhis edilen bu hastalığın tedavisi de cerrahi sonrası devam etmektedir. Gerekli görülen hastalarda kemoterapi ve radyoterapi de uygulanmaktadır. Testis bölgesindeki metastatik tümörler nadir olgulardır. Primer ve ileri yaşlarda görülen bu sorunlar, adenokarsinom türündeki vakalarda görülebilir.
Hidrosel ameliyatından sonra bazı hastalarda sertlik görülebilir. Hastanın dikişlerinin kaynamasından itibaren bu durum azalır. Ameliyattan sonra iyileşme süreci hakkında hekim bilgilendirme yaparak şikayetlerin minimuma inmesi için destek verecektir. Sertliklerin nedeni tümörler olabilir ve bunların etkisiyle kişi elle muayene sırasında bu hissi yaşayabilir.
SGK kapsamında karşılanan bu operasyon, özel hastanelerde 3500 TL’den başlayan fiyatlarla yapılmaktadır. Sigortası olmayan hastalar için fiyatlar değişkenlik göstermektedir. Hidrosel operasyonlarında ameliyatın tekniği ve tercih edilen hastaneye göre fiyatlar değişmektedir. Farklı ödeme koşulları bulunan ameliyatlar için ilgili hastanelerden bilgi alabilirsiniz.
Hidrosel ameliyatı sonrası yorumlar, hastaların genel sağlık durumlarına göre değişmektedir. Hastaların ciddi bir şişlik içinde olan testisleri hem yaşam kalitelerini olumsuz etkiler hem de ilerleyen vakalarda estetik açıdan rahatsız olmalarına neden olur. Bu durumun tek çözümü cerrahi olan operasyonun gerçekleştirilmesidir. Bu yüzden ameliyattan sonraki deneyim ve yorumlar genelde olumlu yöndedir. Günü birlik yapılan bir ameliyat olduğundan hastalar genelde kısa sürede ayaklanabilir. Çoğu vakada 4-7 gün arasında iyileşme sağlanır.
Hastalar genelde kaç ml’lik sıvıya sahip oldukları yönünde tartışmalar yaparak etkileşim kurmaya çalışır. Ancak her hastanın durumu kendi fiziksel özelliklerine göre değerlendirileceği için süreç farklı yönde işleyebilir. Genel olarak ameliyat sonrası yorumlar olumlu yöndedir. Hastanın gerek estetiksel gerekse ağrısal şikayetlerinin giderilmesini sağlayan ameliyat tedavinin başarılı bir şekilde sonuçlanmasını sağlar.
Hidrosel Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Cerrahi bir tedavi yöntemi olduğu için hastalar tedaviden kaçınır. İğneyle sıvı çektirmek gibi ameliyatsız ve geçici çözümler daha fazla tercih edilir. Ama ilerleyen aşamalarda bu durum kişinin özgüvenini azaltmaya başlar. Bu aşamadan sonra cerrahi tedavi yöntemleri akla gelir. Kesin çözüm cerrahi müdahaleyle gerçekleşmektedir. Eğer hastalar çocuk sahibi olmak istiyorsa ameliyat zorunludur. Çünkü hidrosel kısırlığa neden olacak etkiler yaratabilir. Sürekli büyüme eğilimde olan hidrosel vakalarında ameliyat bir zorunluluktur. Kişinin yaşam kalitesini etkileyecek düzeye çıkan şişkinlikler ciddi sorunlara neden olabilir. Bu yüzden şüpheli durumlarda mutlaka bir üroloji uzmanına başvurulması gerekir.
Ameliyat Sonrası Cinsellik Ne Zaman Olur?
Hidrosel ameliyatlarından sonra cinsel ilişkiye girmek için 2 hafta beklenmesi gerekir. İki hafta sonra hasta günlük cinsel aktivitelerine devam edebilmektedir. Kronik hastalığı olan kişiler hekimin belirttiği zaman diliminden sonra cinsel hayatlarına devam edebilir. Kısırlık şikayeti olan hastalarda ise tedavi sonrası yapılacak tetkikler değerlendirilerek sonuç alınır.
İğne Aspirasyonu Etkili Bir Tedavi Mi?
İğne aspirasyonu etkili bir tedavi yöntemi değildir. Çünkü sorunun geçici olarak çözülmesini sağlar. Bu konu hakkında hastalar bilgilendirilir. Hekim kesin tedavinin cerrahi yönde olduğu hususunda bilgi verir. Sadece estetik amaçlı olarak yapıldığını söyleyebiliriz. Günümüzde genel anestezi uygulamaları hastaların ağrısız bir ameliyat süreci ve sonrası geçirmelerini sağlamaktadır.
Hidrosel Ameliyatı Zorlu Mu?
Hidrosel ameliyatı zor bir ameliyat değildir. Komplikasyon riski her zaman azdır ve hastaların gözünü korkutan bir durum değildir. Genel anestezi ile yapılacağı gibi, lokal anestezi ve sedasyon yöntemiyle de yapılabilir. Hastalardaki ön yargıların nedeni, kısırlık sorununa neden olacağı düşüncesinden kaynaklanmaktadır. Bilinçsiz yapılan ameliyatlarda (özellikle çocukluk döneminde) bu riskin arttığı bilinmektedir.