İnsan vücudunun kulak, burun, boğaz başta olmak üzere baş ve boyun kısımlarında yaşanan hastalıkların teşhisi ve tedavisiyle ilgilenenler ve burun ameliyatı yapanlar bu konuda uzmanlığını almış KBB hekimleridir. Sözü edilen tıp branşı bu yüzden bazı kaynaklarda kulak burun boğaz ve baş boyun cerrahisi olarak da geçmektedir. Branşın uzmanlık alanı birçok konuya dahil olsa da, burun estetiği (rinoplasti) operasyonları estetik cerrahinin de KBB’nin de ilgi alanıdır. Bu tıp dalının uzmanları;
- Burun akıntıları,
- Boğaz ağrısı,
- Burun kanamaları,
- Kulak iltihabı ve uzun süren kulak akıntıları,
- Yaşa bağlı olmaksızın toplumda çok görülen kulak çınlaması,
- İşitme kaybı,
- Sinüzit,
- Hemen herkesin zaman zaman yaşadığı baş dönmeleri,
- Tükürük bezi hastalıkları,
- Ses telleri ve civarında yaşanan iltihaplı durumlar,
- Konuşma bozuklukları,
- Baş ve boyun bölgesi kanserleri,
- Çenelerde görülen eklem rahatsızlıkları,
- Horlamanın nedenleri ve tedavisi,
- Konka (burun eti) problemleri,
- Uyku apnesi,
- Uçuk ve aft gibi oluşumlar şekline sıralanabilecek hastalıklar ile uğraşırlar. Otorinolarengoloji veya otolarengoloji tıp biliminde geçen ismidir. Burun ameliyatı bu tıp dalının ilgilendiği hastalıkların tedavisinde sıklıkla uyguladığı operasyonlar içindedir.
KBB Klinikleri ve Yapılan Ameliyatlar
Ülkemizdeki devlet hastaneleri ve özel hastanelerin bünyesinde yüzde yüze yakın oranda KBB kliniği vardır. Her zaman için yoğun hasta başvurusu olan bu bölümlerde özellikle yaşa bağlı yaşanan işitme kayıpları, baş dönmesi ve dengesizlik ile kulak çınlaması her gün karşılaşılan rahatsızlıklardır. Branşa ait yayınlanan tıbbi makalelerde ve ilgili dergilerde çok seviyeli cerrahi yöntemlerle tıkayıcı uyku apnesi tedavisi, parafaringeal tümörler, larenks (gırtlak) kanserlerinde güncel yaklaşımlar, endoskopik kulak cerrahisi, kulak burun boğaz hastalıklarında sendromlar, çocuklarda büyük bademcik ve geniz eti tedavilerinde plazma yöntemi, orta ve iç kulak cerrahisi komplikasyonları gibi konuların ele alındığını belirtmek KBB uzmanlarının temelde ilgilendiği konular hakkında daha iyi fikir verecektir. Örneğin İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi KBB Kliniği tarafından yayınlanan tanıtım yazısında yedi muayene odasında yılda 99200 civarında hastaya bakıldığı belirtilmektedir.
KBB hastalıklarının tedavisinde yapılan cerrahi müdahalelerin ve sonraki takip sürecinin konunun uzmanı hekimler tarafından pratikte kesinlikle estetik operasyonlardan ayrı tutulduğunu ve farklı önemde izlendiğini bilmek kulak burun boğaz hastalarına adeta moral verecektir. KBB uzmanı tarafından yapılan bir burun ameliyatı zaten hastanın sağlığı açısından yapılması gerekli görülmüş bir operasyondur.
Bu tıp branşı kulak ameliyatlarından horlama cerrahisine uyku apnesi tedavisinden travma cerrahisi içinde yapılacak ameliyatlara kadar pek çok operasyonu gerçekleştirebilir.
Sinüs ameliyatlarını, uyku apnesi hastalığının cerrahi müdahaleler dahil tedavilerini, deviasyon ameliyatlarını ve konka olarak bilinen burun etlerine yapılan operasyonları burun ameliyatları grubuna alabiliriz.
Robotik Cerrahi ve Burun Ameliyatı
Tıpta yepyeni bir teknoloji olan robotik cerrahi kulak, boğaz ve burun ameliyatı sırasında da kullanılmakta ve hastalara büyük avantajlar sağlamaktadır. Dil, ağız, gırtlak, yutak gibi hayati bölümlerde görülebilecek iyi veya kötü huylu tümörlerin tedavisi Vinci olarak bilinen robotik cerrahi ile mümkündür. Burun ameliyatları sırasında da robotik cerrahiden yararlanılmaktadır. Ağız boşluğundan girerek yapılan bu operasyonlarda diğer örneklerine göre çok daha ince aletler kullanılır. Üç boyutlu şekilde görülebilme ile daha detaylı ve normal versiyonların 16 kez daha detaylı haline getirilmiş büyütülmüş ultrateknolojik detayların incelenebildiği endoskopik görüntüler yardımıyla robotik burun ameliyatı operasyonları gerçekleştirilir. Robotik KBB ameliyatları sonrasında iyileşme daha hızlı olmakta, ağrı daha az hissedilmekte ve kesi izi kalmamaktadır. Boğaza delik açılmasına da daha az gerek duyulur.
Burun Eti (Konka) Operasyonları
Burnun her iki yanında üçer adet olarak sıralanan ve bulundukları yere göre alt, orta, üst olarak isimlendirilen konkalar burun etleridir. Burundan alınan havayı ısıtıp solunumun rahatlamasını sağlayan konkaların yumuşak dokularında büyümeler yaşanabilir. En sık karşılaşılan anormallik ise isminden de anlaşılacağı gibi konka bülloza isimli teşhisin konkanın içerisindeki kemik yapısı aralarında istenmeyen hava olması durumu olarak kendini gösterir. Bu gibi örnekleri verilen konka hastalıklarının tedavisinde son yıllarda burnun mukozanın korunması temel kabul edilmiştir ve cerrahi yöntemlerle kesip çıkarma gibi yöntemler hiç kullanılmamaktadır. Daha çok mukoza altı dokuların küçük bir operasyon ile ısıtılması yoluna gidilmekte ve işlem sırasında burada yeni bir nedbe (tamir) dokusu yaratılmaya çalışılmaktadır. Eğer konkanın kemik kısmında büyüme varsa sadece bu kısım kısa sürecek bir burun ameliyatı ile çıkarılabilir. Orta konka büyümesinin kronik sinüzite neden olması durumunda da genelde cerrahi müdahaleye gidilir. Konka bülloza (havalı orta burun eti) tedavisinde de cerrahi olarak kemiğin bir kısmı çıkarılır ya da ezerek küçültülür.
Endoskopik Sinüs Ameliyatları – Sinüzit Ameliyatları ve İncelikleri
Sinüs nedir öncelikle bunu açıklamaya başlarsak, kafatası kemiklerinin içerisinde yer alan burun organımız yoluyla aldığımız nefesin burun içine açılan, içerisine hava dolmasını sağlayan kemiksel boşluklardır. Sinüsler bakteri, virüs ya da mantarlar yüzünden iltihaplanırsa ortaya sinüzit hastalığı çıkar. Kronik hale gelen sinüzit uzun süreli antibiyotik tedavisi, tuzlu su destekleri ya da kortizonlu spreyler gibi yöntemlerle tedavi edilmeye çalışılır ama iki ay gibi süren tedavi sürecinden sonuç alınamadığında endoskopik sinüs ameliyatına başvurulur. Fakat medikal tedaviye operasyon sonrasında devam edilir. Ameliyat sonrası hastaların yüzde sekseninde iyileşme görülmüştür. Burun deliğinden girerek başlayan ameliyatta endoskopi için geliştirilmiş hassas görüntüleme cihazları yardımıyla dokuların genişletilmesi, tıkalı kanalların açılması hedeflenir. Yaklaşık bir buçuk saat kadar süren endoskopik sinüs ameliyatları varsa eğer tümör dokusunun ve etrafındaki bir miktar sağlam dokunun çıkarılması için de yapılabilir. Sinüsler vücutta göze giden optik sinir, gözyaşı kanalları, beyin zarı ile beyin dokusu ve gene beyne giden karotis damarı ile komşudur. Bu yüzden endoskopik sinüs cerrahisinde komplikasyon ve zarar görme riski fazladır. Bu operasyonlar yerine balon sinuplasti yöntemi (katater yardımıyla açma) günümüz tedavilerinde tercih edilmektedir.
Deviasyon (Burun Kıkırdağı Kemik Eğriliği) Ameliyatı
Burnun iç kısmında, ortada olan kıkırdak ve kemik yapısının eğriliği tıpta deviasyon olarak biliniyor. En başka sürekli burun tıkanması şikayetine neden olan bu durum yoğun horlamaya da neden olabilir. Günümüzde genel anestezi altında yapılması tercih edilen deviasyon operasyonlarının büyük kısmında kapalı yöntem kullanılır, dıştan kesi atılmaz ama burun içindeki kıkırdak kemik eğriliği düzeltilir.
Deviasyon veya burun eti ameliyatı olanlar normalde aynı gün taburcu olabilirler. Hatta bu ameliyatlar estetik burun ameliyatları ile aynı seansta da yapılabilmektedir. Genel anlamda burun ameliyatları ile estetik burun ameliyatları zaten birbirinden kesin hatlarla ayrılan operasyonlar değillerdir.
Nazal Polip Ameliyatı
İnsan vücudunda polipler normal doku tabakasından dışarı sarkan et benzeri yapılardır. İçi boş olan her türlü organda görülmesi muhtemel polipler bulundukları yere göre adlandırılırlar. Burun içinde gelişmişlerse nazal polip şeklinde isimlendirilirler. Nazal polipler ağrısızdırlar ve yerçekimiyle bile yer değiştirebilirler. Kendiliklerinden yok olmazlar ve büyükleri burun ameliyatı ile temizlenir. Endoskopik sinüs cerrahisi burada da devreye girer, en küçük polipler bile KBB’nin uzman cerrahları tarafından temizlenebilir. Dışarda kesi olmadığından burunda iz kalmaz. Bilgisayarlı tomografiyle elde edilen görüntüler milimetrik detayların bile ustaca ele alınmasını sağlamaktadır. Burunu kapalı teknikle ameliyat etmeye yarayan endoskopik yöntemler sayesinde polipler kolayca temizlenebilir. Tabi bu yöntem konusunda deneyim sahibi olan hekimlerin uygulamaları önem kazanır. Endoskopik yöntemlerde göz gibi kısımlara temas eden hatalı uygulamalar ciddi sonuçlara da neden olabilir.
Burun Ameliyatı ve Tampon Kullanımı
Yıllarca hastaların korkulu rüyası olan tampon burun ameliyatları sonrasında zorluklar çıkarırdı. Klasik tamponlar ameliyat sonrası burnu tamamen tıkıyorlardı. Yerine geçen silikon malzemeden yapılmış tıbbi gereçler hem hava kanallarından nefes alınmasını sağlamakta hem de çıkarırken acı ve kanamaya yol açmamaktadır. (Tüm burun ameliyatlarında kanama en sık görülebilecek bir komplikasyondur.) Artık ameliyat bitimlerinde arkadan öne doğru eriyen dikişler ile burunda düzeltilen bölge sabitlenmekte, septal stapler denilen özel aletler adeta tel zımba mantığı içinde yaraların üst yüzeylerini iple zımbalamaktadır. Tampon yerine artık burun ameliyatlarında sekiz ayrı noktadan zımbalama yapılıyor.
Kaza Sonrası Yaşanan Burun Hastalıkları
Burunda yapılacak operasyonların yaygın bir nedeni de karşılaşılan kazalardır. Alınan darbe sonrası burun kemiği kırılabilir. (Boksörlerin hemen hepsinin bu durumu yaşadığı bilinmektedir.) Sonucunda büyük ihtimalle burun eğriliği oluşacaktır. Eskisi gibi nefes alamama, alerjik reaksiyonlar ve sinüzit de ihtimaller dahilindedir. Buruna farklı yerlerden alınan kemiklerle yapay bir kemik yapılarak yeniden yapılandırılması sağlanır.
Hem solunum işlevini yerine getiren hem de koku alma organımız olan burnumuzun karşılaşabileceği hastalıkların tedavisi bu yüzden hayati önem taşımaktadır. Burun ameliyatı ise burun hastalıklarının tedavisinde hekimler tarafından nihai çözüm olarak ele alınmaktadır.
Uyku Apnesi Tedavileri ve Burun Hastalıkları
Kafada bulunan hayati organlar içinde olan burnumuzla ilgili çok yaygın yaşanan bir rahatsızlığın uyku apnesi olduğu da bilinir. Uyku apnesi de tıpkı baş dönmeleri gibi KBB polikliniklerinde sıkça karşılaşılan bir şikayettir. Uyku apnesi veya kısaca apne uyuma sırasında yaşanan solunumun durmasıdır. Ölüm ya da felç gibi çok kötü sonuçlara kadar varabilir. Başladığında bile uyku düzenini bozduğu ve kişinin yaşam kalitesini negatif etkilediği gerçektir. Uykuda çekilen huzursuzluk, aşırı idrara kalkma, terleme, bir başkasının fark edebileceği derecede solunumun durması ve en yaygın belirti olarak geçen horlama bu hastalığı akla getirir. Fakat korktuğumuz kadar ürkütücü olmadığını söylemek gerekir: Uykuda tecrübe edilen gözlemlenen solunum durması veya duraksaması kesin şekilde uyku apnesi teşhisiyle sonuçlanmaz. Bunu söyleyebilmek için solunumun uykuda en az on saniye kadar durmuş olması beklenir. Teşhis konma süreci ise KBB hekiminin muayenesi ile başlayacaktır. Gerekli görüldüğünde hasta uyku merkezlerine bile yatırılabilir. Tedavide pozitif hava basıncı veren CPAP cihazları kullanılır. Bu cihaz bir hava maskesi yardımıyla üst solunum yollarını sürekli açık tutar.
KBB’nin uzman hekimleri tarafından yapılan bir burun ameliyatı sonrasında da bütünüyle doktorun dediklerine uymak, verilen ilaçları düzenli kullanmak, zorlayıcı hareketlerden kaçınmak gibi her ameliyat sonrası verilen öğütler geçerlidir.
Burun Ameliyatı Fiyatları
Burun ameliyatı fiyatları genelde SGK kapsamında karşılanmaktadır. Burun ameliyatları KBB uzmanları tarafından yapılır. Nefes almayı ve genel sağlığı etkilediği için sigorta kapsamında karşılanabilir. Ancak hem burun ameliyatı hem de rinoplasti operasyonu yaptırmak isteyenler için fiyat farklı ödenmektedir. Devlet hastanelerinde KBB uzmanları ve Estetik Cerrahi uzmanları ameliyatları farklı fiyatlara yapmaktadır. KBB uzmanları ortalama 2000 TL’den başlayan ücretlerle estetik operasyona da girişmektedir. Ancak her KBB uzmanı estetik ameliyat yapmaz. Yan dal eğitimi alarak rinoplastiye giren hekimler bulunmaktadır. Bu konuda hekimle görüşülerek operasyon kararı verilebilir. Erkeklerde de kadınlarda da burun estetiği konusunda KBB uzmanları ve estetik cerrahlar görev almaktadır. Operasyon özel hastanelerde de 4000 TL’den başlayan fiyatlarla yapılmaktadır.