Böbrek büyümesi ameliyatı böbrek ürolojisiyle ilgilenen doktorların yaptığı cerrahi bir tedavidir. Yaşamamızı sağlayan temiz kan tüm vücudu dolaşarak böbreklere ulaşır. Kirli kanı temizlemek için süzgeç görevi gören bu organ, zararlı maddelerin idrar yoluyla arınmasını sağlar. İdrar yolunun çeşitli sebeplerden ötürü tıkanması ya da daralması bu olağan akışın engellenmesine neden olur. Üretra ya da mesane bölgesinde meydana gelen olağanüstü durumlar, bu süreci olumsuz etkiler. Böbreklerde de idrarın dışarı atılmaması ya da geç atılması sonucu basınç meydana gelir. Basıncın etkisiyle büyüme görülen böbreklerin işlevi bozulmaya başlar. İnsan hayatını riske atan bu durumun kontrol altına alınması için erken teşhis ve tedavinin önemi büyüktür.
Günümüzde görüntüleme imkanlarının gelişmiş olması, anne karnındaki bir bebeğin bile böbrek büyümesi olup olmadığını anlamaya uygundur. Her yüz bebekten birinde görülen böbrek büyümesinin tedavisi ne kadar erken olursa hastanın sağlığı da o kadar az riske girmiş olur. Bol sıvı tüketilmesi ve hidronefroza etki eden faktörlerden uzak durulması bu hastalığın ortaya çıkmasını önleyecektir.
Sayfa İçerikleri
Böbrek büyümesinin temel nedeni idrar yollarının tıkanmasıdır. Tıkanma da birçok etkenden kaynaklanabilir. Bunların başında gelen prostat, gebelik, böbrek taşları ve tümörlerdir. Gebelikte kabul edilebilir biçimdeki büyümeler herhangi bir sorun teşkil etmez. Ancak gebelik boyunca olağan dışı kan akışı haricindeki etkenler söz konusu olursa Üroloji uzmanları konuyu değerlendirerek, stent uygulamalarıyla tedavi yapabilir. Böbrek büyümesi ameliyatı gerektiren en önemli nedenlerden olan tümörler, iç ya da dış kaynaklı olabilir. İdrar yolunu baskılayan durumun ortadan kaldırılmasına yönelik tedavi uygulanır. Üreter kıvrılması, prostat bezi büyümesi, böbrek taşları gibi nedenler de hidronefroz sorunlarına neden olabilir.
Hamilelikte bebeği beslemek için annenin kan akışı olağanın üzerinde seyreder. Bu da bir miktar böbrek büyümesine neden olabilir. Fetüsün ya da annenin doğum öncesi böbrek büyümesi sorunu yaşaması için üroloji uzmanları gebelik sürecinde bu takibi yaparlar. Bebeklerde bebek reflüsü börek büyümesi ve idrar sorunlarına neden olur. Doğumdan sonraki ilk 1 yılda bebeklerin sıkı bir kontrol altında tutulması ve doktor ziyaretlerinin aksatılmaması gerekir. Tedavi edilmeyen bu durum bebeklerde gelişme geriliği ve tansiyon sorunlarına yol açabilir.
Hidronefroz her yaştan insanda görülebilir. Sıvı alımının yetersiz olduğu durumlarda ciddi bir sorun haline gelen bu durum bebeklerde de görülebilir. Anne karnında dahi teşhis edilebilen bu durum idrar yollarının genişlemesini sağlayacak şekilde tedavi edilebilir. Bebeklerde ateşli durumlarda mutlaka idrar testlerinin yapılması ve bu açıdan değerlendirilmesi önem taşır. Bebekte bu hastalığın olduğu aşağıdaki belirtilerle dikkat çeker:
Bebeklerde bu tür şikayetlerin olması halinde doktora gidilmesi ve takip altında olarak durumun nedeninin açıklanması gerekir. Böbreklerde herhangi bir tehlike yoksa, ameliyat tercih edilmez.
Bebeklerde tanı koyulsa bile herhangi bir ameliyat girişimi yapılmaz. Bebeğin en az 1 haftalık olması ve çocuk ürolojisi uzmanının gözetimi altında tedavi edilmesi gerekir. Hidronefrozun tek taraflı mı yoksa çift taraflı mı olduğu belirlenerek böbrekte herhangi bir hasar olup olmadığının tespit edilmesi gerekir. Böbrek büyümesi ameliyatı gerektiğinde hastanın durumuna göre tercih edilen açık ya da kapalı cerrahi teknikler çocuğun hayatına devam edebilmesi açısından oldukça önemlidir.
İdrar sorunlarıyla ilk işaretlerini veren hidronefroz genelde sağ böbrekteki ağrılarla kendini belli eder. Aşağıdaki şikayetleri olan hastaların en kısa sürede bir üroloji uzmanına muayene olmalarında yarar vardır.
Böbrek büyümesi bir anda gerçekleşmez. Bu yüzden farklı evrelere ayrılmıştır. İlk aşamalardaki derece Grade 1 olarak adlandırılır ve erken teşhisle hastalık başarıyla tedavi edilir.
Grade 2 evresi, böbreğin olağan boyutunun yarım katı kadar büyüdüğü evredir. Bu durumda da tedavi ile sonuç alınması mümkün olmaktadır.
Grade 3 aşamasında artık zarar vericilik artmış ve böbreğin normal çalışma sistemi olumsuz etkilenmeye başlamıştır. İhmal edilmesi halinde böbreğin alınmasıyla sonuçlanacak durumlarla karşılaşmak söz konusu olmaktadır. Böbrek büyümesi ameliyatı yapılarak böbreğin alınması riski vardır.
Tıbbi olarak hidronefroz olarak adlandırılan böbrek büyümesi, halk arasında böbrek genişlemesi olarak ifade edilmektedir. İki durum da hidronefroz sorununu işaret eder. Bu yüzden teşhis edildiğinde her üç kavram da aynı sonucu ifade etmektedir. Keyifsizlik, sık sık kusma ve mide bulantıları, böbrek boşluğundaki ağrılar gibi belirtiler genelde bu hastalık nedeniyle görülmektedir. Sağlıksız yaşam şartları ve sıvının yeteri kadar alınmaması durumunda ileri evrelerde böbrek büyümesi görülmektedir.
Böbrek büyümesi ameliyatı genel anestezi altında 2- saat süren bir dizi cerrahi işlemle gerçekleşir. Nesfrostomi tüpü, stent ve pyeloplasti adı verilen operasyonlarla gerçekleştirilen ameliyatlar hekimin tercih ettiği tekniğe göre değişmektedir.
Katater yerleştirilmesi idrarın vücuttan atılmasını sağlayacak bir tekniktir. Böbreklerin olağan işlevini yerine getirmesi sağlanır ve hastanın şikayetlerinin azalması mümkün olur. Dışarda bir idrar torbası bulunur ve hasta buraya idrarını yapar. Tıkanmaya neden olan problem belirlene kadar böbrek fonksiyonları bu şekilde işler.
Üreter stentler ise böbrekteki idrarın mesaneye taşınabilmesini sağlayan yardımcılardır. HER HASTA İÇİN UYGUN OLMAYAN BU YÖNTEM HER HİDRONEFROZDA UYGULANMAZ!
Pyeloplasti de, yeniden şekillendirme olarak adlandırılan bir ameliyattır. Açık ve kapalı olarak uygulanan bu tekniklerde, sorunlu bölgenin bypass edilmesi sağlanır. Laparoskopik yöntemlerle hastanın yatış süreci ve iyileşmesi daha hızlı olmaktadır.
Ameliyatlarda 3-7 gün arasında hastanede yatış gerekebilir. İyileşme süresi hastalığın derecesine göre farklılık göstermekle birlikte birçok yan etki ve komplikasyon görülebilir.
Ameliyat sonrası birçok yan etki ve komplikasyon görülmektedir. Her hastada benzer sorunlar görünmemekle birlikte, böbrek büyümesi ameliyatı açık teknikle yapıldığında yan etkiler daha fazla olmaktadır.
Ameliyat sonrası ilaçların düzenli kullanılması ve su tüketiminin düzenli olması oldukça önemlidir. Su tüketimi yetersiz olursa sorunların yeniden yaşanması ve diğer böbrekte de benzer sorunların görülmesi kaçınılmazdır.
Ameliyattan sonra düzenli beslenmek ve yeteri kadar dinlenme sağlanmalıdır. Hastanın yorucu faaliyetlerden kaçınması ve sıvı ağırlıklı beslenmesi gerekir. Alkol ve sigara gibi bedene zarar veren maddelerin kullanılması da son derece sakıncalıdır.
SGK kapsamında karşılanan böbrek büyümesi ameliyatı fiyatları özel hastanelerde 7 bin TL’den başlamaktadır. Tahlil ve tetkikler dahil edilerek her hastanede fiyat değişkenlik göstermektedir. Bu fiyat farklılıkları sigortası olan ve olmayan hastalar arasında değişiklik göstermektedir.