Birçok omurun üst üste dizilmesini sağlayan omurga sisteminde meydana gelen farklılıklar, bel kayması ameliyatı adı verilen tedaviyle düzelir. Bu durum, posdürün bozulmasına neden olarak omurgaya zarar verir. Böylece ciddi bir durumda bel kayması ameliyatı yapılır ve hastanın yaşam kalitesini arttıracak önlemler alınır. Omurgaya vidalar takılarak düz bir hale gelmesi sağlanır.
Tıp dilinde spondilolistezis olarak adlandırılan bu durum, birçok fizyolojik şikayetle kendini gösterir. Özellikle nörolojik semptomlarla ortaya çıkar. Kadınlarda ev işi yaptıkları için erkeklere oranla daha sık görülür. Ameliyat genel anestezi altında yapılır. İyileşme süreci 15-20 gündür.
Sayfa İçerikleri
Disk kayması, omurilikte bulunan diskin sert dış tabakasının yırtılması anlamına gelmektedir. Ters bir hareket yapılması ya da sinirlerin sıkışması bu kaymalara neden olabilir.
Normal diskler, eklemlere tam oturur. Ancak sorunlu disklerde, taşma, yırtılma ve hasar görülebilir. Bu yüzden kişinin hareket kabiliyeti olumsuz olarak etkilenir. Kaymanın tam olarak gerçekleştiği durumlarda ciddi bir ağrı söz konusudur.
Belimizdeki 5 adet omurun herhangi birinde dengenin bozulması halinde çok sayıda sorun yaşanır. Kas ve iskelet sistemi rahatızlıkları söz konusu olduğunda ciddi riskler ve problemler de gündeme gelebilir.
Bel kaymasının en önemli nedeni yanlış hareketler sonucu yaşanmasıdır. Özellikle kadınlarda görülen bu durum, bel fıtığıyla da karıştırılabilir. İlerleyen hastalık durumunda ağrı kesiciler dahi iyi gelmez. Hasta hareket güçlüğü yaşayarak günlük ait hareketlerini dahi sıkıntı çekerek yapmaya çalışır. Bel kayması belirtileri aşağıdaki durumlardan biri ya da bir kaçı olmaktadır.
Genel anestezi uygulanarak, hastanın 15 cm civarında kesisinin atılmasıyla mini bir operasyon geçirmesi sağlanır. Bel ağrılarıyla kendini belli eden bu durum, idrar kaçırma, bacak uyuşmaları, kaba etlerin ağrısı ve yürüme engelleri gibi sıkıntılar yaratır. Cerrahi olarak tedavi edilmesi kaçınılmazdır. Bu yüzden hastanın kontrol altında olması önemlidir.
Ameliyat sürecine doğru ilerlerken hatanın şikayetleri ele alınır. Böylece ameliyatın gerekip gerekmediği, ne kadar süre dahilinde zorunlu olduğu ortaya çıkar. Bel kaymasının nedenleri tespit edilerek önleyici tedaviler hususunda gereken adımlar atılır.
Bel kaymasının kendiliğinden olmadığı bilinen bir gerçektir. Omurgada meydana gelen travmalar ve eklemlerde oluşan kırıklar oldukça sık görülen sorunlar arasındadır. Osteoporoz da bel kayması riskini arttırmaktadır.
Henüz anne karnında olan bir bebekte omurgalar oluşurken zayıflayabilir. Tümör benzeri oluşumların neden olduğu bu durumlarda da kayma görülebilir. Omurların arasındaki bağların zayıfladığı her anda bel kayması olabilir. Katılımsal faktörler omurgaların gelişmesini engeller.
Belde travma sonucu oluşan hasarlar da risk faktörleri arasındadır. Özellikle Z eklemler adı verilen bölgedeki çıkmalar dengenin bozulmasına neden olur. Böylece bel kayması görülür. Omurgaya sıçramış tümörler de bağ dokularını zayıflatarak soruna neden olabilir.
Ameliyat olacak olan hastalara yapılması gereken birçok tetkik vardır. Tüm tetkiklerin sorunsuz olarak yapılması teşhis açısından önemlidir. Bu yüzden idrar tahlili, kan tetkikleri, bel grafileri ve röntgen gibi incelemeler oldukça önemlidir. Hastanın grafiği çekilir, ultrason ve kan sayımları yapılır ve fiziki muayene bulgularıyla birlikte ameliyat planı yapılır.
Ameliyat kararı hastanın anesteziye uygunluğu, yaşı ve diğer detaylar ele alınarak verilir. Bu yüzden en iyi şekilde tedavi edilmesini sağlayacak olan yöntemin tercih edilmesi sağlanır. Ameliyattan önce hastanın tahlilleri yapılır ve sigarayı bırakır. Bel kayması ameliyatından sonra görülecek olası komplikasyonların önüne geçilerek enfeksiyon ve benzer riskler dikkate alınarak hareket edilir. Kızarıklık, ağrı, şişlikler ve ateşler varsa yara bölgesinin mutlaka doktora gösterilmesi gerekir.
Bel kaymasının tedavisi sadece cerrahi yöntemler değildir. Aynı zamanda ilaç ve fizik tedavi yöntemleri de kullanılabilmektedir. Bunun için öncelikli olarak ilaç tedavisi denenir. Eğer ağrı kesiciler ve antienflamatuar ilaçlar sonuç vermezse fizik tedavi destekleyici bir etki yaratır.
Kişilerin egzersize yönlenmesi için fizik tedaviyle başlayan tedavi süreci de oldukça gereklidir. Egzersizler sırasında kendini zorlamayan hastalar, hastalık ilerlemeden tedavi edilebilmektedir. Beldeki sinirleri bloke ederek ağrının azalmasını hedefleyen girişimsel ağrı tedavisi de üçüncü bir seçenektir.
Epidural kortizon ve ozon tedavisi son yıllarda çok sık kullanılan tedavi yöntemleri arasındadır. Bu yöntem fizik tedavi sırasındaki ağrıların da azalmasını sağlar. Özellikle ağrıların giderilmesi için son derece idealdir.
Proloterapi adı verilen tedavi yönteminde ise, iritan solüsyonlardan yararlanılarak enjeksiyon uygulanır. Ağrıları zamanla gidermektedir. Steril ortamlarda uygulanan bir yöntemdir.
Radyo frekans yöntemi ise skopi cihazları kullanılarak yapılan bir tedavi şeklidir. Özellikle sinir köklerine özel bir iğne ile girilerek radyofrekans enerjisi uygulanması yapılır. Kontrollü bir tedaviye neden olan bu durum, kişiye zarar vermeyecek şekilde uygulanır.
Bel kaymasının cerrahi tedavisi de vardır. Bel kayması ameliyatı artık omur hizasının bozulması ve sinirlerin kemik arasına sıkışması nedeniyle yapılan en etkin tedavi şeklidir. Bel ağrılarının görüldüğü şikayetlerle kendini belli eden bu sorun, cerrahi olarak tedavi edildiğinde iyileşme sağlanır.
Hastanın başvuru sonrası hareketli film çekimi yapılarak omurganın durumuna bakılır. Kişinin bel bölgesinden açılan kesiyle bölgeye girilir. Kayan omurların hizalanıp vidalanması sağlanır. Bu vidalar halk arasında platin olarak bilinir. Titanyumdan üretilen platinler, alerjiye neden olmazlar. Ameliyat tedavisinden kişinin ağrısının azalması ve idrar kaçırma gibi sorunlarının giderilmesi hedeflenir.
Doku hassasiyetleri, ağrılar ve hareket kısıtlılıkları gibi durumlarda mutlaka tedbirinizi almanız gerekir. Korse ve ilaç kullanımı konusunda da dikkatli olunması oldukça önemlidir. Memnun kalınan tedavilerin başında elle fizik tedavi uygulamaları gelmektedir. Bazen ikisi bir arada yürütülür.
Platin tedavisi olarak nitelendirilen bel kayması ameliyatı sırasında yapılan vidalamadır. Faset eklemlerin bağının yeniden inşa edilmesi için platinden yapılan vidalar kullanılır. Bu vidalama sistemlerinin en iyi şekilde oturmasını sağlayan hekimler, kişinin hareket kabiliyetinin ağrısız biçimde gerçekleştirmesini sağlamaktadır. İnsanların genel bir problemi haline gelen hareketsizlik şikayetlerin daha fazla artmasına neden olur. Kayan omurların sayısına göre vidalama yapılır.
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanları, ameliyatsız bel kayması tedavisi konusunda birçok başarılı girişime imza atmıştır. Bu tedavi tamamen elle yapılan bir tedavidir. Kemikler arasında bulunan eklemler ve bağların sinir köklerine baskı yapan durumlardan kurtulması için belden bacağa kadar yayılan bir tedavisi vardır. Bel korsesi bu tedavinin en sık tercih edilen uygulamaları arasındadır. Girişimsel ağrı tedavisi adı verilen bu yöntem hastanın 1 yıla kadar konforlu olmasını sağlar. Ameliyatsız yöntemle rahat edemeyen hastalar için cerrahi operasyon kaçınılmazdır.
Ciddi bir sağlık problemi olduğundan kesinlikle dikkate alınması gereken bir sorundur. Özellikle bel kaymalarında SGK kapsamında tedavi mümkün olmaktadır. Doğru bir tedavi uygulamak ve ihtiyacınız olan hekim özel bir hastanede çalışıyorsa muayene ücreti ve ameliyat masraflarını daha detaylı düşünmeniz gerekecektir. SGK’sız bir hasta için ameliyat maliyeti 9 bin TL’den başlamaktadır. SGK anlaşmalı hastanelerde de fiyatlar %200 daha yüksek olabilmektedir.
Ameliyat sonrasında birçok hususa karşı dikkat edilmesi gerekir. Örneğin bel kayması ameliyatı yapılan bir hastanın ağır hareketlerden kaçınması ve fizik tedavi sürecine uyum sağlaması gerekir. Sonuç olarak her cerrahi müdahale, riskli bir operasyondur. Bu yüzden aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekir:
Her cerrahi müdahalede pıhtı atması söz konusudur. Bu durum hastaların çok az bir kısmında görülmektedir. Pıhtı atan hastaların en kısa sürede tedavi edilmesi gerekir. Çünkü felç gibi riskler görülebilir. Genelde akciğer embolisi olarak adlandırılan bu durum, hızla tedavi edildiğinde ölüm riskini azaltır. Tıkanan kan damarları nedeniyle oluşan bu durum kişinin genelde bacaklardan gelen damarlarda görülür.
Omurga kemiklerinin arasındaki kıkırdakların vücudun yükünü paylaşamaması durumunda bel kayması meydana gelir. Bu eklemlerdeki bozukluklar bel kaymalarına neden olur. Bacağa giden sinirlere dokunan bu kıkırdaklar ilerleyen dönemde yürüme bozukluğuna neden olmaktadır. Sırt ve boyun bölgesinde görülmeyen kayma, bütün yük bele bindiği için belde kaymaya neden olur. Ağrı, uyuşma ve güçsüzlükler söz konusu olduğunda hasta hareketlerini oldukça güç yapar. Bel kaymasının neden olduğu incelenerek tedavi edilir. Kireçlenme de nedenlerden biridir ve ergenlikten itibaren kontrol edilerek tedavi edilebilmektedir.
Bel kireçlenmesi, oldukça sık görülen bir sorundur. 30’lu yaşlardan sonra görülmeye başlayan bu sorun iş gücü kayıplarına da neden olur. Bel bölgesinde kireçlenme görünmesi demek, eklemlerin aşınıp yapılarının bozulması demektir. Genelde kilo problemi olan kişilerde görülür. Sportif faaliyetler, aşırı zorlanma ve deformasyon sonucu zarar gören eklemler, sinirlere baskı yapar ve ağrılar kişinin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler.
Genel olarak bir belirti vermeyen kireçleme birçok yerde görülebilir. Özellikle belde görüldüğünde kişinin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir. Uzun yıllar belirti vermeyen bu durum teşhis edilirken hastanın neresi ağrıyorsa orası hedef alınır. Böylece sorunun tespit ve tedavisinde doğru yaklaşımlar sağlanarak, profesyonel bir süreç gözlenecektir.
Bel kireçlenmesi ve bel kayması çoğu zaman birbiriyle karıştırılır. Bel kayması ilerlediğinde ciddi sorunlara neden olan bir durum yaratabilir. Hastanın günlük yaşamında önemli bir yeri olan hareketlerin kısıtlanmasına neden olan durumlar yaşanabilir. Bel kayması ameliyatı ile beldeki kireçlenmenin tedavisi farklıdır.
İyileşme süreçleri her hastaya göre değişiklik göstermektedir. Çünkü yaş, kişisel özellikler ve alışkanlıklar hastalığın iyileşme sürecini etkilemektedir. Ortalama 6 ay içinde tamamen iyileşme sağlayan bel kayması ameliyatı, hastaların korse takmasıyla sonuçlanır. En az 3 ay takılması gereken korseler, duruşu da düzeltmektedir. Yemekleri oturarak yemek ve mutlaka ev içinde yürümelere başlayarak hareket etmek gerekmektedir.
Ameliyattan sonra hastanın ana rahminde yatış pozisyonunda olması gerekir. Çok fazla hareketli olmamak ve ilk 1 hafta kontrollü davranmak oldukça önemlidir. Oturma ve yatış pozisyonlarıyla öne çıkan hatalar oturumu olumsuz etkileyebilir. Kilo sorunu olan hastaların kilo vermeleri önemli olabilir. Hastanın yaraları her gün kontrol edilerek pansumanı yapılır. Ağrı kontrolü de yapılarak, evde yapılması gereken tedavi üzerine bilgilendirilirsiniz. Özellikle omurga bölgesi ameliyatı olup taburcu olan hastaların yatak istirahatleri oldukça önemlidir.
Tuvalet ihtiyacında klozet tercih edilmelidir. Hastanın eğilmemesi gerekir. Çünkü her gün olağan aktivitesine devam etmesi oldukça önemlidir. Cinsel yaşam için 3 haftalık sürenin geçmesini beklemeniz oldukça önemlidir. Bir haftadan sonra otomobil kullanımı kontrollü olarak sürdürülebilir.
Bel kayması ameliyatının süresi ortalama 45 dakikadır. Bazı vakalarda süre 2 saate kadar çıkmaktadır. Ameliyattan sonraki süreç ise hastanın durumuna göre değişmektedir. Ameliyattan sonra korse kullanımı ve bel kaslarını güçlendirici egzersizlerin uygulanması oldukça önemlidir. Hastalar 3-4 ay içinde tamamen iyileşir.
Bel kayması ameliyatından sonra platinle desteklenen omurlar ve denge hala hassastır. Bu durumun düzelmesi ortalama 6 ay sürer. 6 ay boyunca cinsel yaşamdan uzak durulması gerekir.
Bel kayması ameliyatının yapılmaması durumunda kişinin ağrıları artış gösterir. Bu da yaşam kalitesini olumsuz etkiler. Vücudun dengesini koruyabilmesi ve yürüme bozukluklarının giderilmesi için ameliyat zorunlu bir tedavi yöntemidir. Orta ve ileri seviyedeki hastalar için fizik tedavi süreci gerekir.
Bel kayması ameliyatlarından sonra fizik tedavi, tamamlayıcı bir teknik olarak öne çıkmaktadır. İyileşme sürecine katkıda bulunmayı hedefleyen bu etkinlikler fizyoterapi uzmanı tarafından yapılmaktadır.